ساختمان دندان
دندان از قسمت های محتلفی تشکیل شده است. دندانها داخل دهان قرار دارند. دهان اولین بخش از دستگاه گوارش محسوب می شود که شامل دو فک بالا و پایین است. فک بالا ثابت و فک پایین متحرک است. در داخل هر فک حفره هایی وجود دارد که ریشه دندان ها را شامل می شود. دندان ها در عمل جویدن و گوارش غذا نقش مهمی دارند. دندان های پیش برای بریدن غذا، دندان های نیش برای پاره کردن و دندانهای آسیا در خرد و نرم کردن غذا به کار می روند.
ساختمان دندان از چه قسمت هایی تشکیل شده است؟
هر یک از دندانها شامل 2 قسمت هستند: 1 – تاج 2 – ریشه
تاج دندان آن بخشی است که در دهان دیده میشود و ریشه قسمتی است که در داخل فک قرار دارد.
تاج دندان شامل چه قسمت هایی است؟
تاج دندان شامل سه لایه است : 1 – مینا 2 – عاج 3- مغز دندان
مینای دندان قسمتی از دندان است که در دهان قابل دیدن است و سخترین بافت بدن محسوب می شود. لایه های دیگر مانند: عاج و مغز دندان در زیر مینا قرار دارند. در صورتی که مینای دندان به هر علتی مانند پوسیدگی یا ضربه از بین برود، دندان دچار آسیب خواهد شد.
مینا به عنوان یک پوشش کل تاج دندان را پوشش می دهد. ضخامت لایه مینا متغیر می باشد و در بعضی جاها تا ۳ میلیمتر میرسد. بنابرین بخشی از تاج دندان که در دهان قابل مشاهده و لمس است، مینا نامیده میشود. سایر قسمت های تاج در زیر مینا قرار دارند.
در زیر مینا لایه ای به نام عاج قرار دارد. استحکام عاج نسبت به مینا کمتر است اما بافت عاج زنده می باشد و در مقابل تحریک، عکس العمل نشان می دهد در صورتی که بافت مینا زنده نیست.
حجم اصلی دندان از عاج تشکیل شده است و بصورت یک بافت زنده است که توسط پوششی از مینا در “بخش تاجی” و الیاف نگهدارنده در “بخش ریشه” پوشیده شده است.
در زیر لایه ی عاج، لایه ای به نام مغز دندان وجود دارد که شامل بافت های همبندی و لنفاوی همراه با عروق و اعصاب و رگ های خونی می باشد. پالپ را در اصطلاح عمومی عصب دندان می نامند اما در واقع “عصب دندان” قسمت جزئی از این بافت است.
پالپ دندان به غیر از اعصاب حسی از طریق زائده هایی، رطوبت دندان را تامین می کند. یک دندان تا موقعی زنده است که مغز سالمی داشته باشد و معمولاً در اثر ضربه یا عامل دیگر دندان دچار آسب شده و موجب مرگ مغز دندان می شود در این موارد باید به پزشک مراجعه کرد.
ساختمان ریشه دندان از چه بخش هایی تشکیل شده است؟
ریشه دندان از سه لایه به نام های، سمان، عاج و مغز دندان تشکیل شده است:
لایه سمان در دهان قابل مشاهده نیست و قسمتی است که در سطح خارجی ریشه قرار دارد این لایه نازک است باید توجه داشته باشید که لایه های عاج و مغز دندان در ریشه ادامه لایه های مشابه در تاج دندان است.
بافت های دندان ها
دندان ها بوسیله ی الیافی به استخوان ها متصل شده اند، استخوان فک نیز بوسیله لثه پوشیده شده است. بافت های دندان ها به عنوان نگهدارنده عمل می کنند و به مجموع لثه و استخوانها، بافت نگهدارنده دندان می گویند. باید توجه داشته باشید که در دهان سالم تنها مجموعه تاج دندانها، قابل رویت است.
شکل دندان ها و نحوه ی عملکرد آنها
همه ی انسان ها مانند سایر پستانداران دیگر در طول زندگی خود از 2 سری متوالی دندان برخوردار می شوند. اولین سری دندانها را دندانهای اولیه یا لیتوانی می گویند که شامل 20 دندان میشود و دومین سری را دندانهای دایمی می نامند که شامل 32 دندان است.
دندانهای اولیه 6 ماه بعد از تولد رشد می کنند و در 2 سالگی کامل میشوند. این دندانها نسبت به دندانهای دایمی سفیدترند و ریشه های کوچک و ظریفی دارند. دندانها ی اولیه از سن 5 یا 6 سالگی شروع به ریزش می کنند و در 13 سالگی تمام میشوند. تعداد دندانهای اولیه در انسان 20 دندان است که در هر فک 10 دندان قرار دارد.
ساختمون دندان خیلی عجیبه واقعا