گذشت و بخشش در قرآن
در صحنه زندگی اجتماعی همه افراد دارای عیب و لغزش هستند. چون انسان بطور پیوسته درگیر كشمكش غرایز حیوانی و تمایلات عالی انسانی است و هر عملی را که از او سر میزند، حاصل نزاع این دو نیرو است. بنابرین به طور طبیعی، نمیتوان انتظار داشت که همه اعما یک نفر صحیح و مورد پسند باشد.
زیانی که از این لغزش ها بوجود می آید منحصر به خود انسان نیست، در مواردی گریبان افراد دیگری را نیز می گیرد و منافع آنها را نیز با خط مواجه می کند.
در صورتی که قرار باشد تمام خطاكاران در هر وضعیتی که قرار داشته باشند، مجازات شوند و هر كس آزار و اذیت دیگری را تلافی كند و از او انتقام بگیرد، صحنه زندگی بشر به جهنّم سوزانی از خشم، كینه و نفرت تبدی خواهد شد. اینجاست كه فضایل اخلاقی و عالی انسانی به میان می آید. عفو و گذشت یكی از این مكارم والا و تاجی زینت بخش بر سر همه آنهاست. در این بخش جایگاه گذشت و بخشش در قرآن و اسلام را بررسی خواهیم کرد.
جایگاه عفو و بخشش در قرآن و اسلام
با بررسی منابع اسلامی پی میبریم که «گذشت» از اصول اساسی در برخورد با لغزش افراد است. قرآن كریم، حتی در آیاتی كه كیفر و مجازات را برای مجرمان شرح می دهد و مؤمنان را از خطر برحذر میدارد، گذشت و عفو از خطا را نیز به عنوان یک ارزش برتر بیان میکند.
قرآن کریم در آیه 54 سوره قصص، گذشت را در برابر خشونت افراد نیازمندی كه بر اثر زیادی گرفتاری، گاهی پیمانه صبرشان سرریز شده و حرفهای تند و خشونت آمیزی می زنند، ستوده، می فرماید:
- «قَوْلٌ مَعْروفٌ وَ مَغْفِرُةٌ خیرٌ مِنْ صَدَقَةٍ یتْبَعُها اَذی وَ اللهُ غَنِی حلیمٌ»
گفتار مورد پسند (در برابر نیازمندان) و عفو (و گذشت از خشونت های آنان) از بخششی كه آزادی در پی آن باشد، بهتر است و خداوند، بی نیاز و بردبار است.
مشخص است كه تحمّل خشونت این افراد و گذشت از برخوردهای زننده آنان، از خشمشان می كاهد و به آنها آرامش می دهد.
قرآن کریم در آیه ای 22 سوره نور بعد از بیان نحوه ی اجرای حكم قصاص می فرماید:
- «فَمَنْ عُفِی لَهُ مِنْ اَخیهِ شَیءُ، فَاتّباعٌ بِالْمَعروفِ وَ اَداءٌ اِلَیهِ بِاِحسانٍ…»
پس اگر كسی از سوی برادر (دینی) خود مورد عفو قرار گیرد (و از قصاص او صرف نظر شود) باید از راه پسندیده پیروی كند و (دیه را) با نیكی به عفوكننده بپردازد.
مطب مهمی كه از تفسیر «مِن اَخیهِ» در این آیه به دست می آید، این است كه قرآن عقد برادری را در بین مسلمانان، حتّی بعد از ریختن خون ناحق، باز هم برقرار می داند و برای تحریك عواطف، ولی مقتول را برادر قاتل معرفی میكند و به این صورت، آنها را به عفو و گذشت دعوت می کند.
قران کریم در آیه ای دیگر به مؤمنان توصیه می كند كه حتّی از لغزش كافران و منكران روز قیامت نیز (اگر مفسده نداشته باشد) بگذرند و كار آن ها را به خدا واگذار نمایند:
- «قُلْ لِلَّذینَ امَنوُا یغْفرُوا لِلذّینَ لایرجوُنَ اَیامَ اللهِ»
به آنان كه ایمان آورده اند بگو: كسانی را كه روزهای (واپسین) خدا را امید ندارند، عفو كنند.
خداوند در آیه دیگری از پیامبر (ص) میخواهد كه به روشی نیكو از مجازات مجرم بگذرد:
- «فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمیلَ» به طریق نیكو گذشت كن.
گذشت و عفو در سیره پیشوایان
پیشوایان دین اسام در سیره عملی خود، افرادی باگذشت و بزرگوار بودند، امام صادق (ع) می فرماید: ما خاندانی هستیم كه، جوانمردی مان گذشت از كسی است كه بر ما ستم كرده است.
و از طرف دیگر، پیشوایان دین پیروان خود را به گذشت دعوت می کنند، چنان كه امام علی (ع) در عهدنامه خود به مالك اشتر می فرماید: مردم را از عفو و اغماض خود برخوردار ساز،به گونه ای كه دوست داری خداوند تو را از عفو و اغماض خویش برخوردار سازد.
سلام و عرض ادب و احترام
خیلی به من و خانواده ام بی احترامی کردند ولی من و خانواده ام تمام آنها را بخشیده و دیگر کاری به کار آنها نداریم
درود بر شما و خانواده عزیزتون
آخه چقدر گذشت کنیم..اینا باز کار بد خودشون رو تکرار میکنن
لیاقت ببخش و آشتی ندارن
با سلام
اعوذ بالله ما که از خدا بالا تر نیستیم ما همه روزی ۱۸ بار فقط تو اذان میگیم خدا بزرگ هست خدا مالک کل عالم هست و… حالا حرفم اینه خدا با اون همه جلال و بزرگی خودش میگه صد بار اگر توبه شکستی باز آی ما کی باشیم که نبخشیم؟
این همه قرآن از گذشت حرف میزنه یه چیزی میدونه که میگه اونم اینکه اگر ما یک درصد از زندگیمون وقف گذشت میشد و این فرهنگ سازی میشد بخدا قسم نه زندانی داشتیم نه طلاق داشتیم نه خیلی چیز های دیگه گذشت کنید که تو روز قیامت خدا از شما گذشت کنه
ایا باید پدرمادر خواهر همسر وهمسایه وهمکار اگر به ادمی ظلم کردند بخشید .با اینکه مطمئن باشیم اگر تذکر ندهیم یا تلافی نکنیم همچنان بران اشتباه یا تعمد خود باقی خواهندماند
بخشش چیزی خوبی و من خلی خوش حالم که به بعضی از برادران دینی خود بخشش کردم
لزت که در بخشش است در انتقام نیست
man az ghoran kheili nemidonam ama moghe bakhshidanam ie torie! engar asabesh khorde ghoraneton! begin iebar bote allaheton ke asabesh rahate benevise